Onderwijssysteem in Vlaanderen

Verhuis je binnenkort naar Vlaanderen? Kinderen die in België wonen hebben te maken met de leerplicht: die geldt van 5 tot 18 jaar.

Wanneer de kinderen ten tijde van verhuizing nog leerplichtig zijn, zul je dus op zoek gaan naar een school. Hieronder lees je meer over de verschillende onderwijsvormen in Vlaanderen, hoe je een passende school vindt en hoe je je aanmeldt bij een school. Onderaan deze pagina vind je een handreiking voor de school in Vlaanderen, waarin meer wordt uitgelegd over het ‘hoe en wat’ van Nederlands onderwijs in het buitenland en meertalige leerlingen.

Basisonderwijs: kleuterschool en lagere school
Het basisonderwijs in Vlaanderen bestaat uit de kleuterschool (2,5 jaar tot 6 jaar) en de lagere school (6 tot 12 jaar). Veel kleuters in Vlaanderen volgen kleuteronderwijs, hoewel het niet verplicht is. De leerplicht start in het jaar dat het kind 5 wordt. Het kleuteronderwijs is kosteloos, maar scholen kunnen een bijdrage vragen van ouders voor activiteiten, materialen en uitstappen.

Een leerling gaat van zijn zesde tot en met zijn twaalfde jaar naar een lagere school. Meestal stapt een kind over van de kleuterklas naar de lagere school per 1 september van het jaar waarin het kind zes wordt. Hij of zij start dan in klas 1.

Het zesde leerjaar is het laatste leerjaar van het basisonderwijs. Daarna stroomt de leerling door naar het secundair onderwijs. De lagere school geeft een getuigschrift uit; een bewijs dat de leerling de eindtermen ‘lager onderwijs’ heeft behaald. De school geeft een advies voor het secundair onderwijs.

Lees hier meer over het lager onderwijs.


Secundair onderwijs
Het secundair onderwijs in Vlaanderen wordt vanaf 2019 fasegewijs gemoderniseerd. Naar verwachting is het nieuwe systeem in 2026 volledig geïmplementeerd.

Alle leerlingen gaan zes jaren naar het secundair onderwijs, dat uit drie graden bestaat:

1.        De eerste graad bestaat uit twee leerjaren, van leeftijd 12 – 14 jaar.

2.      De tweede graad bestaat uit twee leerjaren, van leeftijd 14 – 16 jaar.

3.      De derde graad bestaat uit twee leerjaren, van leeftijd 16 – 18 jaar.

De eerste graad volgt op het lager onderwijs. Leerlingen hebben de keuze voor de A-stroom of de B-stroom. Heb je geen getuigschrift van de lagere school dan kun je alleen voor de B-stroom kiezen. De eerste graad bereidt voor op de studiekeuze en na behalen van de eindtermen van deze graad ontvang je een getuigschrift ‘eerste graad’.

In de tweede graad en derde graad kiezen leerlingen een studierichting. Een studierichting behoort tot een studiedomein, en anderzijds tot een finaliteit.
Er zijn acht studiedomeinen om uit te kiezen, passend bij de interesse van de leerling.
Daarnaast kiest een leerling een finaliteit. De finaliteit bepaalt wat de leerling na het secundair onderwijs kan gaan doen: doorstuderen of werken. Na het tweede leerjaar van de derde graad ontvangt hij/ zij bij voldoen aan de voorwaarden een diploma. De school neemt hiertoe toetsen af en reikt het diploma uit (onderwijskwalificatie (OK) 3 voor finaliteit A en onderwijskwalificatie (OK) 4 voor finaliteit D en D/A). Met een diploma secundair onderwijs (OK 4) kun je naar het hoger onderwijs.

Hier is meer informatie te vinden over het hoger onderwijs.

Handige websites

Aanmelden voor een school in Vlaanderen

Vraag de oude scholen om een onderwijskundig rapport. Dit geeft de school in Vlaanderen informatie over de ontwikkeling van je kind. In Vlaanderen ben je vrij om zelf een school te kiezen. Je kunt kleuterscholen en lagere scholen in Vlaanderen vinden via de website van de Vlaamse overheid.

Ouders regelen de inschrijving zelf – deze kan verschillen per school (gewoon of buitengewoon onderwijs). Er kunnen afspraken zijn op het niveau van scholengemeenschappen/scholengroepen, of gemeentelijke afspraken voor alle scholen samen. Raadpleeg de stad/gemeente of school voor de procedure.

In Vlaanderen ben je vrij om zelf een school te kiezen. Scholen voor secundair onderwijs bieden niet alle studiedomeinen of studierichtingen aan, zij profileren zich met bepaalde richtingen. Je kunt scholen in Vlaanderen vinden via de website van de Vlaamse overheid.

Vraag de oude school om een onderwijskundig rapport, die geven de nieuwe school in Vlaanderen waardevolle informatie over het niveau en het functioneren van de leerling. Inschaling in het onderwijssysteem is op deze leeftijd vaak maatwerk, omdat curricula en toetsen in het buitenland op een andere manier zijn opgebouwd. De school zal op basis van de beschikbare informatie kijken wat er mogelijk is. Eventueel bestaat de mogelijkheid om onderwijskundig onderzoek te laten doen voor een zo goed mogelijk advies op maat.  

Ouders melden hun kind uit klas 6 zelf aan voor het secundair onderwijs, meestal in de periode maart/april bij de school zelf. Dit kan verschillen per school. Raadpleeg de school voor de procedure en data. Scholen kunnen vol zijn, dus het is belangrijk om tijdig te informeren.

Een Nederlandse leraar kan een Nederlandssprekende leerling die vanuit het buitenland (terug) naar Nederland komt, helpen met de overstap. Ook de klas waar de leerling in komt kan zich daar op voorbereiden. Hiervoor heeft NOB de brochure "Een Nederlandssprekende leerling in de klas" ontwikkeld. Als ouder kun je deze brochure naar de nieuwe school en/of leerkracht toesturen.
Download brochure

Lees meer

Studeren in Vlaanderen

Diploma's en vervolgonderwijs

Hulp bij verhuizing